Steven Chikosi
Mbira and Shona Spirituality
Mae’r prosiect hwn yn archwiliad o Mbira, offeryn cerddorol sy’n draddodiadol i’r bobl Shona yn Zimbabwe, a’i gysylltiad ag ysbrydolrwydd y Shona yn y Zimbabwe gyfoes. Yn y gorffennol, defnyddiwyd Mbira yn bennaf mewn seremonïau ysbrydol traddodiadol i gysylltu â’r hynafiaid, ond mae ganddo hanes trefedigaethol cymhleth hefyd. Er mwyn ceisio dinistrio diwylliant yr Affricanwyr a’u perswadio i droi eu cefn arno, roedd y cenhadon yn credu bod Affricanwyr yn addoli’r diafol a bod cadw mbira yn aflan ac yn gyntefig. Cymerodd y rhain eu holl offerynnau cerddorol oddi arnynt, yn enwedig yr mbiras, a gwahardd unrhyw gerddoriaeth heblaw emynau eglwysig. Yn yr 80au, dechreuodd artistiaid cerddorol ddefnyddio’r Mbira a daeth yn boblogaidd unwaith eto. Heddiw, mae pobl yn canu’r Mbira mewn rhai eglwysi, mewn cyngherddau pop am resymau cerddorol esthetig, fel gweithgaredd adloniant ac hefyd mewn Biras traddodiadol. Fodd bynnag, mae rhai pobl yn dal i’w wrthod. Mae hwn yn brosiect parhaus.
Mae Steven Chikosi yn ffotograffydd dogfennol a gwneuthurwr ffilmiau o Zimbabwe. Cenhadaeth Steven yw adrodd straeon bywyd dyddiol Affricanwyr.
